سخن مردم: پایگاه خبری تحلیلی سخن مردم «هفته نامه مردم جنوب» گفت‌وگویی با امرالله بنازاده، نویسنده و فرهنگی پیشکسوت شهرستان دشتستان، انجام داده است.
به گزارش سخن مردم: استاد امرالله بنازاده، نویسنده و فرهنگی پیشکسوت دشتستانی، با انتشار دو اثر فرهنگی و ادبی، از جمله «ضرب‌المثل‌هایی به گویش دشتستانی» و «سفرنامه تصویری به هامبورگ آلمان»، به معرفی فرهنگ و زبان محلی و همچنین تجربه زندگی شهری در اروپا پرداخته است. وی همچنین در حال آماده‌سازی چند اثر پژوهشی دیگر در حوزه ادبیات، تاریخ و فرهنگ بومی است.
۱- لطفاً خودتان را معرفی نمائید؟
اینجانب امرالله بنازاده فرزند حسین، متولد ۱۳۳۳ خورشیدی در برازجان هستم. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و دبیرستان در مدارس برازجان و پایان خدمت در سپاه دانش، به استخدام آموزش و پرورش برازجان درآمدم. با تدریس در دوره دبستان در روستاهای قلعه سفید و بوستان دهقاید، در سال ۱۳۵۷ با قبولی در رشته دبیری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد و کسب مدرک کارشناسی، در دبیرستان‌های دالکی و برازجان به تدریس مشغول شدم.
علاقه به ادامه تحصیل در رشته ادبیات باعث شد که در سال ۱۳۷۸ دانشگاه آزاد بوشهر و با ایجاد رشته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، جزو اولین گروه فارغ‌التحصیلان این رشته شوم. همزمان با تدریس در دبیرستان‌های برازجان، به ویژه دبیرستان‌های نمونه پسرانه دکتر حسابی و دخترانه نجابت، در دانشگاه آزاد واحد بوشهر و برازجان، دانشکده فنی امام خامنه‌ای بوشهر، مؤسسات تربیت معلم و فرهنگیان برازجان و مدارس علمیه سفیران هدایت و چهارده معصوم نیز به تدریس پرداخته‌ام.
۲- تاکنون چند اثر از شما به چاپ رسیده است؟
دو اثر:
۱. ضرب‌المثل‌هایی به گویش دشتستانی که چاپ دوم آن در سال ۱۴۰۳ شمسی منتشر شده است.
۲. سفرنامه تصویری به هامبورگ آلمان.
۳- لطفاً اولین اثر خود را معرفی کنید؟
فرهنگ کهن و ریشه‌دار منطقه جنوب (استان بوشهر) و قدمت زبان فارسی با گویش محلی در منطقه دشتستان باعث شده است که مجموعه‌ای از داستان‌ها، افسانه‌ها و اسطوره‌ها در حافظه و خاطرات مردم این خطه ماندگار شود.
پیران و سالخوردگان این مرز و بوم گنجینه ارزشمندی هستند که وقتی سر صحبت با آن‌ها باز می‌شود، گوش ما با حرف‌های ناگفته و ناشنیده بسیاری مواجه می‌گردد. حکایات و ضرب‌المثل‌های زیبایی که بر اثر تجربه یا انتقال سینه به سینه شنیده می‌شود، نشان از غنای فرهنگی و ژرفای تمدن این منطقه دارد.
منطقه دشتستان دارای روستاهای زیادی است که هر کدام ضرب‌المثل‌های محلی فراوانی دارند. ما سعی کرده‌ایم امثال را برگزینیم که وجه اشتراک بیشتری در بین این روستاها داشته باشد. همچنین برای راحتی خوانندگان، ضرب‌المثل‌ها به زبان محلی (گویش دشتستانی) نوشته و با حرکت‌گذاری (مشکول) ارائه شده‌اند.
البته ذکر این ضرب‌المثل‌ها به منزله محدود بودن آن‌ها به منطقه دشتستان نیست و امثال و تعبیرات فراوانی در گوشه و کنار این خطه در سینه مردم وجود دارد که هنوز جمع‌آوری نشده است. از علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب منطقه دعوت می‌کنیم در جمع‌آوری این مجموعه با ما همکاری کنند.
۴- گویش دشتستانی به کدام گویش‌ها نزدیک‌تر است؟
قبل از بیان ویژگی‌های گویش دشتستان، لازم است تفاوت «لهجه» و «گویش» توضیح داده شود.
لهجه شکل‌هایی از یک زبان است که فقط در تلفظ با هم تفاوت دارند، مانند وقتی یک اصفهانی یا یزدی فارسی معیار صحبت نمی‌کند.
گویش شکل‌هایی از زبان است که علاوه بر تلفظ، در انتخاب کلمات و قواعد دستوری نیز تفاوت دارند.
گویش دشتستان اصولاً در شمال استان بوشهر رایج است و در آن واژه‌های فارسی باستان و زبان پهلوی قدیم دیده می‌شود که نشان از قدمت و شیرینی زبان منطقه دارد. ارتباط بندری بوشهر با کشورهای عربی و حضور انگلیسی‌ها و هلندی‌ها در منطقه باعث ورود برخی واژه‌های بیگانه مانند «گاسلیت» به جای نفت و «روبیون» به جای میگو شده است.
به طور کلی، استان بوشهر دو گویش شمالی و جنوبی دارد:
گویش شمالی شامل شهرستان‌های دشتستان، گناوه و دیلم است که به زبان لری نزدیک است.
گویش جنوبی شامل شهرستان‌های تنگستان، دشتی، کنگان و دیر است که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند.
۵- لطفاً دومین اثر خود را معرفی نمائید؟
کتاب سفرنامه تصویری به هامبورگ آلمان با هدف آشنایی با فرهنگ، تمدن، آداب و رسوم، آثار تاریخی، خدمات شهری و نظم و اخلاق در شهرهای هامبورگ (آلمان)، پراگ (چک) و آمستردام (هلند) نگارش شده است.
روش کار: در مدت سه ماه اقامت در هامبورگ، با گشت‌وگذار پیاده و با خودرو، کلیپ‌های مستند تصویری تهیه کرده و در سفرهای بین شهری از طریق اینترنت و پادکست‌های صوتی اطلاعات جمع‌آوری و یادداشت‌برداری شده است. همچنین از تجربیات فرزندان خود که ده سال در آلمان اقامت داشته‌اند، بهره برده ام.
نتیجه‌گیری از این سفر: هامبورگ شهری است با نظم، پاکیزگی و رعایت محیط زیست، که زندگی مسالمت‌آمیز و باکیفیت را برای شهروندان فراهم می‌کند. تجربه این سفر باعث شد نگاه نویسنده نسبت به مسئولیت‌پذیری و حفظ محیط زیست نیز تغییر کند.
۶- آیا آثار دیگری آماده چاپ دارید؟
آری، از جمله:
مضامین و ساختار شعر شاعران دشتستان
زندگی‌نامه «یادیار مهربان آید همی»
شجره‌نامه خانواده‌های بنازاده، شمسی‌پور و شمسی‌زاده
زندگی‌نامه استاد حسنعلی شمسی‌پور
گردآوری بازی‌های محلی دشتستان قدیم (نیمه‌تمام و در دست بررسی)
گردآوری چیستان‌های محلی دشتستان (در دست بررسی)
تاکنون دو یاد نامه هم گردآوری نموده ام.
۱. یادنامه شادروان امرالله پرنیانی تحت عنوان «مدیری فرهیخته و جهادی»
۲. یادنامه دکتر مژگان شمس با عنوان «شمس‌الاطبا استان بوشهر و شهرستان دشتستان»
۷- ویژگی‌های یک نویسنده خوب را بیان کنید؟
استفاده از هنر نوشتاری با تعهد و مسئولیت در جهت روشنگری زادگاه و جامعه
بررسی مسائل جامعه با دیدگاه علمی و بهره‌گیری از منابع معتبر برای ارائه راهکار
۸- هفته نامه مردم جنوب هر هفته به معرفی یکی از نویسندگان استان بوشهر می پردازد نظر خود را در این زمینه بیان نمائید؟
در اینجا بر خود واجب می‌دانم از تلاش مدیریت سایت «سخن مردم» و هفته نامه مردم جنوب در معرفی نویسندگان استان قدردانی کنم و امیدوارم این مسیر ادامه داشته باشد.
